Terugval angst en depressie

Door ‘disfunctionele’ in positieve gedachten om te zetten verandert het gevoel van de cliënt in positieve zin, waardoor zijn gedrag zal veranderen en de klachten zullen afnemen. Deze negatieve gevoelens worden geactiveerd zodra zich een stressvolle gebeurtenis voordoet, wat om een dagelijkse beslommering zoals een lekke band, maar ook over een grotere levensgebeurtenis kan gaan. Cognitieve therapie kan de kans op terugval bij stemmingsstoornissen verkleinen, zowel bij toepassing ervan tijdens als na de acute fase van een dergelijke stoornis, en ook wanneer de cliënt voordien antidepressiva kreeg. De richtlijn geeft aanbevelingen ter ondersteuning van de praktijkvoering van professionals in de GGZ, die betrokken zijn bij de zorgverlening aan deze groepen patiënten. Op basis van de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en overige overwegingen geeft de richtlijn een overzicht van goed (‘optimaal’) handelen als waarborg voor kwalitatief hoogwaardige zorg.

Er is een onderzoek gedaan naar voorkeuren van patiënten bij terugvalpreventie (Muntingh, 2019). Hieruit blijkt dat patiënten graag een effectieve methode willen met regelmatig contact met een professional. De interventie moet niet te veel tijd kosten en bij voorkeur een persoonlijk terugval preventieplan betreffen.

Houd laagdrempelig contact met de patiënt en diens naasten, indien deze betrokken zijn bij de behandeling. Een alcoholonthoudingssyndroom kan in principe door de huisarts behandeld worden, tenzij er een indicatie is voor klinische detoxificatie 1. Zie de NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik en de NVVP-richtlijn Stoornissen in het gebruik van alcohol voor de verwijscriteria. Het is helemaal niet raar als je soms in jouw oude gedrag terugvalt. Maar het is wel belangrijk om dit zo goed mogelijk te voorkomen.

E-health effectief inzetten

• Effectieve doelstellingen stellen betekent grote doelen opsplitsen in kleinere, uitvoerbare stappen.
• Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat Ziprasidone in vergelijking met placebo de kans op een recidief verkleint.
• ‘Het is natuurlijk geen prettig nieuws om iemand te vertellen over die kans op terugval als hij eindelijk aan het opknappen is.
• Alle of nagenoeg alle geïnformeerde patiënten zullen waarschijnlijk deze optie kiezen.
• Dit zijn bijvoorbeeld mensen met meerdere eerdere episodes met angstklachten, mensen met een verhoogde angstgevoeligheid en een verlaagd niveau van functioneren, en een lager gevoel van eigenwaarde (Scholten, 2012; Struijs, 2021).

Onderzoekers en artsen werken samen om gepersonaliseerde plannen te maken. Deze plannen helpen mensen om nuchter te blijven en een blijvend herstel te bereiken. Mentale signalen van terugvalOp mentaal niveau kunnen er ook duidelijke veranderingen optreden. Dit betekent dat iemand vaak terugdenkt aan de “goede tijden” zonder de negatieve gevolgen van verslaving te overwegen.

De bewijskracht voor de uitkomstmaat terugvalpercentage is met drie niveaus verlaagd gezien beperkingen in de onderzoeksopzet (risk of bias, -1) en het geringe aantal patiënten (imprecisie, -2). De voorliggende richtlijn geeft aanbevelingen voor mensen slimme keuze met terugkerende of chronische psychotische klachten. Deze richtlijn wordt bij uitgave digitaal samengevoegd met de eerder ontwikkelde EBRO module vroege psychose (2018).

Het creëren van gepersonaliseerde herstelactieplannen

De behandelaar maakt daarbij gebruik van een speciale cognitieve techniek, de ‘positieve-attitude-techniek’.Hierna wordt de deelnemers gevraagd zich specifieke positieve ervaringen te herinneren. Het blijkt namelijk dat mensen die depressief zijn minder goed in staat zijn specifieke ervaringen op te kunnen roepen en over minder probleemoplossende vaardigheden beschikken. Dit verergert naarmate diegene meer depressieve episoden heeft doorgemaakt en daar moeilijker van herstelt. Allereerst moeten patiënten goed op de hoogte zijn van het feit dát ze een risico op terugval hebben, óók na een adequate behandeling.

• Farmacologische interventies om recidieven te voorkomen bij psychotische stoornissen.
• Dat betekent dat praktijkproblemen het uitgangspunt zijn van de teksten in de richtlijn.
• Er zijn aanwijzingen dat CBT in combinatie met standaard zorg de kans op heropnames op de lange termijn niet verkleint in vergelijking met andere vormen van therapie zoals psychoeducatie of familie therapieën.
• De data uit oorspronkelijke onderzoeken worden hiervoor verwerkt in een forest plot, welke een grafische weergave van de meta-analyse geeft (zie tabel 2 voor een voorbeeld van een forest plot).
• Jongeren van 13 tot 21 jaar die angst of depressie hebben gehad en nu hersteld zijn, kunnen gratis de StayFine-app testen.

Het voortzetten van antidepressiva bleek geen betere of slechtere resultaten te geven dan PCT terwijl werd afgebouwd met antidepressiva over 24 maanden. De internetversie van PCT (M-CT met minimale therapeutondersteuning) toegevoegd aan reguliere zorg bleek niet effectief te zijn over 24 maanden vergeleken met alleen reguliere zorg. Mogelijk is meer ondersteuning door een therapeut een essentieel onderdeel in het voorkomen van terugval. Vervolgens werd gekeken naar overtuigingen die mogelijk een rol spelen bij gebruik van antidepressiva door mensen die hersteld zijn van meerdere depressies. Het voortzetten van antidepressiva is één van de mogelijke opties om terugval te voorkomen.

Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat Ziprasidone in vergelijking met placebo de kans op een recidief verkleint. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat een sociale vaardigheidstraining ten opzichten van standaardzorg de kans op een recidief verkleint. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat depotmedicatie (in de vorm van injecties) ten opzichte van oraal toegediende antipsychotica de kans op het optreden van een recidief niet verkleint. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat depotmedicatie (in de vorm van injecties) ten opzichte van oraal toegediende antipsychotica de gecombineerde kans op het optreden van een heropname of een recidief verkleint. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat zuclopenthixol en bromperidol injecties in vergelijking met placebo de kans op een recidief niet verkleint. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat haloperidol injecties in vergelijking met placebo de kans op een recidief verkleint.

Hoe herken je een terugval?

De data uit oorspronkelijke onderzoeken worden hiervoor verwerkt in een forest plot, welke een grafische weergave van de meta-analyse geeft (zie tabel 2 voor een voorbeeld van een forest plot). De data uit oorspronkelijke onderzoeken worden hiervoor verwerkt in een forest plot, welke een grafische weergave van de meta-analyse geeft (zie tabel 2.2 voor een voorbeeld van een forest plot). De multidisciplinaire richtlijn Angst- en Dwangstoornissen geeft aanbevelingen en handelingsinstructies voor de samenwerking, diagnostiek en behandeling van volwassenen, kinderen en ouderen met een angst- of dwangstoornis. De richtlijn geeft aanbevelingen ter ondersteuning van de praktijkvoering van alle professionals die betrokken zijn bij de zorgverlening aan deze groepen patiënten. Op basis van de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en praktijkoverwegingen geeft de richtlijn een overzicht van goed (‘optimaal’) handelen als waarborg voor kwalitatief hoogwaardige zorg. De richtlijn kan tevens richting geven aan de onderzoeksagenda voor wetenschappelijk onderzoek op het gebied van angststoornissen.

Mindfulness: wat is het en hoe kun je dit als cgt’er toepassen?

Na de behandeling kunt u nuchtere woonhuizen, vervolgtherapie en meer vinden. Uw herstelreis is er niet een die u alleen hoeft te doorlopen. Het opbouwen van een sterk ondersteuningsnetwerk is de sleutel tot blijvend herstel. Door u aan te sluiten herstelondersteuningsnetwerken en door gezonde sociale contacten te leggen, krijg je de emotionele en praktische hulp die je nodig hebt. Ze kijken ook naar programma’s die op mindfulness zijn gebaseerd.

Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat er geen verschil is in de kans van een recidief wanneer Clozapine in combinatie geven wordt met Sulpiride in vergelijking met Clozapine alleen. Tussen de studies was er verschil in de definitie van een recidief b. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat er geen verschil in kans is op een recidief tussen poly-antipsychotica therapieën en mono-antipsychotica therapieën. Er zijn aanwijzingen dat er geen verschil in de kans van het optreden van een recidief is wanneer Pimozide vergeleken wordt met andere antipsychotica.

Terugvalpreventie in NederlandTerugvalpreventie van depressie en angst wordt wetenschappelijk onderzocht in het zogenoemde StayFine-onderzoek (en onder volwassenen de Herstel-studie). Het StayFine-onderzoek is het eerste Nederlandse onderzoek naar terugvalpreventie bij jongeren. Jongeren van 13 tot 21 jaar die angst of depressie hebben gehad en nu hersteld zijn, kunnen gratis de StayFine-app testen.

Een overzicht van alle type injecties en het vertrouwen in bewijs wordt in onderstaande tabel weergegeven. Een samenvatting van deze literatuur valt buiten het bereik van deze module. Dat hoge risico op terugval is bovendien een delicate boodschap naar patiënten aldus Margo. ‘Het is natuurlijk geen prettig nieuws om iemand te vertellen over die kans op terugval als hij eindelijk aan het opknappen is.

Zie voor meer informatie over de afbakening van de richtlijn in de bijlagen. Per hoofdstuk is een bijlage opgenomen met toelichting over de gebruikte reviewstrategie (reviewprotocollen per uitgangsvraag). Wat betekenen de hoopgevende bevindingen over depressie voor de praktijk? Hoewel een terugvalpreventieplan onderdeel is van een standaardbehandeling van depressie, wordt dit in de praktijk niet altijd uitgevoerd. Gezien de effecten pleiten de onderzoekers voor een prominentere plek van terugvalpreventie na een behandeling. Welke vorm deze preventie kan aannemen, psychologisch of medicatie of een combinatie, hangt onder andere af van de voorkeuren van de jongere en de behandelaar.

Hoe terugval onderdeel kan zijn van herstel

Bovendien kunnen frequente of onvoorspelbare stemmingswisselingen optreden. Terugvalgedrag staat niet gelijk aan falen, je onderneemt actie en krijgt weer controle over de situatie. In dit artikel lees je alles over de valkuilen en herkenning van terugvalgedrag en over de juiste begeleiding in het herstelproces. De richtlijn Psychosespectrum is ontwikkeld volgens de methodiek van de evidence based richtlijn­ontwikkeling (EBRO). Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat de kans op heropnames niet verhoogd wanneer met van een poly-antipsychotica therapie overstapt naar een mono-antipsychotica regime.

In het terugvalpreventieplan worden persoonlijke valkuilen en gevoelens beschreven en wat te doen in moeilijke situaties. De nadruk ligt op het vasthouden aan de belangrijke vaardigheden die iemand heeft aangeleerd. Een belangrijk onderdeel hiervan is leren bedenken wat je doet als je toch terugvalt.

Onderzoeksleider en hoogleraar klinische psychologie Claudi Bockting leidt met haar team zorgprofessionals op tot PCT-therapeut. Ongeveer een op de vijf jongeren onder de 25 krijgt te maken met depressie- en/of angststoornissen. Bij de jongeren die behandeling hebben gekregen, komen bij 39-72% de klachten echter weer terug. Suzanne Robberegt (Amsterdam UMC) en haar collega’s onderzochten of psychologische interventies het terugvalpercentage van depressie en angst onder jongeren kunnen verminderen. De kans op terugval na depressie werd kleiner wanneer de jongeren na herstel een psychologische interventie startten, medicatie voortzetten, of een combinatie van beide kregen. De richtlijn is geen leerboek waarin zoveel mogelijk beschikbare kennis over een onderwerp wordt opgenomen, maar een document met praktische aanbevelingen rondom knelpunten uit de praktijk.

Uit de richtlijnteksten blijkt dat verschillende medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandelingen gebruikt kunnen worden bij de behandeling van de paniekstoornis. Het identificeren van persoonlijke vroege waarschuwingssignalen van terugval is essentieel. Veelvoorkomende signalen zijn onder andere nadenken over gebruiken, omgaan met eerdere gebruikers en stoppen met voorgeschreven medicijnen. Risicofactoren zijn onder andere een laag zelfeffectiviteit, positieve uitkomstverwachting, onvoldoende copingvaardigheden en ontoereikende sociale steun. Het beheersen van deze factoren is essentieel voor het voorkomen van terugval. Naarmate we meer leren over onderzoek naar terugvalpreventie, effectiviteit van de behandelingen neurale herstelmechanismen, komen we dichter bij betere behandelingen.